Το έθιμο & οι διαφορετικές ερμηνείες

Ο «Μάρτης» ή «Μαρτιά» είναι ένα πολύ παλιό έθιμο που είναι εξαπλωμένο σε όλα τα Βαλκάνια. Λέγεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.

Από την 1η ως τις 31 του Μάρτη, συνηθίζεται να φοριέται στον καρπό του χεριού ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, ο λεγόμενος «Μάρτης» που προαναφέραμε. Είναι ένα έθιμο σύμφωνα με το οποίο αυτός που φορά το Μάρτη, κυρίως τα μικρά παιδιά, φυλάγονται είτε από ασθένειες ή «για να μην τα κάψει ο ήλιος», για να «μην τα μαυρίζει ο ήλιος» ή για να «μην τα πιάνει το μάτι». 

Ο «Μάρτης», λοιπόν, φτιάχνεται την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου και φοριέται είτε σαν δαχτυλίδι, είτε σαν βραχιόλι. 

Λέγεται ότι το φορούσαν μέχρι να φανούν τα πρώτα χελιδόνια, οπότε και το άφηναν πάνω σε τριανταφυλλιές, ώστε να τον πάρουν τα πουλιά για να χτίσουν τη φωλιά τους, η γνωστή εκδοχή της χρήσης του «Μάρτη» από τα παιδικά μας χρόνια.

Οι διάφορες ονομασίες του «Μάρτη» στα Βαλκάνια

Στην Ελλάδα λέγεται «Μάρτης», στη Βουλγαρία λέγεται «Μαρτενίτσα», στη Ρουμανία «Μαρτσισόρ», στη Βόρεια Μακεδονία «Μάρτινκα», στην Αλβανία το ονομάζουν «Βερόρε», στην Μολδαβία «Μαρτσισόρ» και στην Κύπρο το λένε «Μαρτουί ή Μάρτης». 

Φυσικά, ο «Μάρτης» με τον καιρό έμεινε μεν σαν έθιμο, όμως αναβαθμίστηκε πολύ σε σχέση με τα παλαιά χρόνια. Πλέον εκτός από τον κλασικό «Μάρτη» με τη στριφτή κλωστή, μπορείς να βρεις σε μαγαζιά και βραχιολάκια μακραμέ, σε διάφορα σχέδια με πολλά διαφορετικά στοιχεία για να διαλέξεις. Μπορείς επίσης, να το φορέσεις και σαν δαχτυλίδι, πάντα διατηρώντας το κόκκινο και άσπρο χρώμα του, που συμβολίζει τη μάχη του καλού με το κακό.


Φτιάξε το δικό σου «Μάρτη» με κόκκινη και λευκή κλωστή, ή μπορείς να βρεις την έτοιμη ασπροκόκκινη κλωστή μας και ένα ξύλινο στοιχείο χελιδόνι ή να διαλέξεις μέσα από τη μεγάλη μας συλλογή, για να το αναβαθμίσεις και να το ομορφύνεις!